Mıhlama, Muhlama ve Kuymak...

Karadeniz'in dağlarından, yaylalarından, doğasından, tereyağından, peynirinden ve mısır unundan kopan lezzet...Mıhlama.

İnterneti açın ve arama çubuğuna mıhlama yazın. Her bir yanda "kuymak" göreceksiniz. Neden mi? Özellikle Ankara, İstanbul ve İzmir'de mıhlama diye bilinen muhteşem lezzetin asıl Türkçe adı kuymakta ondan. Yani öz hakiki Türkçe'si kuymak. Mıhlama değil! Mıhlama Farsça'dan Türkçe'ye geçmiş bir kelime. Ama yöresel zenginliğimiz ve kültürel coşkumuz nedeni ile her yörede hafif hazırlama farklılıkları ile isim farklılıkları da bulunmakta.

Divan-ı Lugat-it Turk'e kadar dayanan kökeni ile "kuyma"; un ve süt karışımını kızgın yağa dökerek yapılan ekmek, anlamına gelir. Bu kaynak kayıtlara geçmiş ilk yazılı kaynaktır ve farklı kullanımları halk arasında tabii ki olabilir. Şimdi Anadolumuzun yörelerinden çeşitli hallerine baktığımızda ise; Trabzon, Erzurum, Gümüşhane, Bayburt, Ardahan ve Artvin'de kuymak olan, ekmeği daldırdığınızda uzayarak gelen, cheddarın filan ancak sadece hikaye olabileceği lezzet, Ordu, Tokat, Sivas, Giresun ve Trabzon Şalpazarı'nda yağlaş, Rize ve Artvin sahilinde, ağızdan olsa gerek, muhlama, Çorum'da çökelekle yapılıp sündüğü için sündürme, Trabzon'un Rumca konuşulan köylerinde ve Çamlıhemşin taraflarında da havits isimleriyle bilinir. Ayrıca hazırlanma şekillerine göre de isimler değişebilir. Mesela Trabzon'da yayla kuymağı isterseniz tereyağı yerine kaymakla hazırlanan lezzetle karşılaşırsınız, aynen Rize'de hoşmerim istediğinizde karşılaşacağınız gibi. Eğer mısır unu yerine bayat mısır ekmeği ile yapılırsa şayet yöresel ağızlara göre cumur, çumur ya da zumur ismiyle karşılaşırsınız. İşte bu kültür zenginliğidir. Ve biz bu zenginlik karşısında dumur olduk.

Şimdi gelelim kuymak ve mıhlama arasındaki yöresel farka. İkisi de aslında muhteşem bir lezzet şöleni. Damaklarda coşan, kokusuyla ve yapılışıyla gözleri de coşturan iki lezzet. Ufak bir farkla. Trabzon'da kuymak baş rolü alırken, Rize'de, ne demiştik, muhlama. Haçen mıhlama, Rize'de olmuş muhlama, anladun? Trabzon'un kuymağında mısır unu daha yoğun olur peynir biraz daha az, ama Rize muhlamasında peynir daha fazla mısır unu biraz daha azdır. Siz sosyal medyalardan uzayan peynirli yemeklerle daha yeni tanışmış olabilirsiniz ama, yani yüzyıllardır bu lezzet, yöreye özgü farklı peynir çeşitleri ile damaklara şölen yaşatıyor.

85 çeşit ismi, 185 farklı yöresiyle....Tabii abartıyoruz ama bu çeşit cümbüşü karşısında abartmamak elde değil. Siz şunu düşünün yeter. Karadeniz köy ekmeği, hafif sıcak olsun, bir parça aldınız, önünüzde sıcak yağı üzerine çıkmış, yukarıda isimlerini sıraladığımız arkadaş, sahanda duruyor. Daldırın ekmeği, uzasın peynir, muhteşem koku ve damağın arkasına doğru uzanan lezzet. Afiyet olsun...Aaa, iç iç çayı iç, yaa al bir yudum.

En yeni yazılar malinize gelsin istiyoruz biz ayrıca 😃 Haydi mailinizi bırakın...

Tarif : https://www.nefisyemektarifleri.com/kuymak-mihlama-yapilisi/